Pochodzi z Ameryki Południowej i zwana jest złotem Inków – dzisiaj komosa ryżowa jest znana i doceniana na całym świecie. Komosa jest smaczna, pełna właściwości odżywczych oraz ma wiele zastosowań. Czas się lepiej poznać!

Komosa ryżowa to jedna z najstarszych roślin, którą uprawiają ludzie – według badań nawet od 5 tysięcy lat! To dlatego mówi się o niej „matka zbóż”. Ze względu na wyjątkowe właściwości zwana jest też „świętym złotem Inków”. Jest stosunkowo prosta w uprawie i mało wymagająca, dlatego jej uprawy znajdziemy w różnych częściach świata, również w Europie.

Komosa ryżowa wytwarza pełne skrobi nasiona, ale nie jest zbożem – to tak zwane pseudozboże lub zboże rzekome – należy do rodziny szarłatowatych, podobnie jak amarantus. Jednak zalety komosy nie są „rzekome” i nie ma wątpliwości, czy quinoa lub inaczej ryż peruwiański to niezwykle wartościowa roślina.

 

Wszystkie kolory komosy

Najbardziej popularna jest komosa biała, ale oprócz niej mamy też komosę czerwoną i czarną. Komosa czerwona jest popularnym surowcem na kasze i mąki. Komosa czarna jest najmniej powszechna, ale świetnie wygląda na talerzu i ma oryginalny smak, z lekko orzechowymi, słodkimi nutami. Quinoa trójkolorowa to po prostu mieszanka ziaren o różnej barwie.

 

Właściwości komosy ryżowej

Komosa ryżowa ma ciekawy skład. W połowie składa się ze skrobi – dlatego może stanowić alternatywę dla ziemniaków i ryżu w codziennej diecie. Komosa ryżowa jest też bogata w białko, ale nie takie, jakie znamy z innych roślin. Quinoa jest źródłem aminokwasów egzogennych, a więc stanowi wartościowe źródło białka dla osób, które nie jedzą białka zwierzęcego.

W składzie komosy znajdziemy też trochę tłuszczów (przede wszystkim niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe), witaminę E oraz duże dawki witamin z grupy B, w tym kwas foliowy. Komosa ryżowa to również skarbnica składników mineralnych, takich jak między innymi magnez, żelazo, cynk, potas i wapń (szczególnie cenny, kiedy unikamy nabiału lub walczymy z osteoporozą).

Komosa ryżowa jest naturalnie bezglutenowa i ma niski indeks glikemiczny – IG komosy = 35. Quinoa zawiera też kwasy fenolowe, czyli składniki o działaniu antyoksydacyjnym. Komosa ryżowa, ze względu na swoje właściwości, jest cennym składnikiem diety wszystkich, którzy chcą zadbać o układ krążenia oraz obniżyć poziom cholesterolu oraz zmniejszyć ryzyko wystąpienia miażdżycy.

 

Komosa ryżowa a odchudzanie

Czy komosa ryżowa na diecie to dobry pomysł? W 100 gramach suchej komosy jest około 360 kalorii. Po ugotowaniu quinoa ma około 120 kalorii w 100 gramach – to mniej więcej pół szklanki, więc całkiem solidna porcja. Komosa ryżowa jest bogata w błonnik. W zależności od koloru jest to być od 10 do 16 gramów błonnika w 100 gramach suchych ziaren. To może pomóc zwiększyć uczucie sytości. Dodajmy do tego wartościowe białko i mamy produkt, który doskonale sprawdzi się na redukcji!

Komosa – jak gotować?

Komosę ryżową trzeba odpowiednio przygotować, aby w pełni skorzystać z jej walorów odżywczych i smakowych. Przed gotowaniem quinoę należy przepłukać. Najwygodniej zrobić to na drobnym sitku. Następnie ziarna zalewamy zimną wodą, w proporcji 1 na 2 porcje wody. Jeśli chcemy, żeby quinoa była bardziej szybka, dodajemy trochę mniej wody. Kiedy woda się zagotuje, trzeba zmniejszyć ogień, przykryć garnek i gotować około 15 minut – kolorowe ziarna gotujemy kilka minut dłużej. Gotową komosę trzeba jeszcze przepłukać – gotowe!

Ziarna komosy świetnie nadają się do prażenia. Wystarczy je opłukać, chwilę zostawić do wysuszenia, a potem wysypać na suchą, rozgrzaną patelnie i mieszać, aż ziarna się uprażą.

 

Zastosowanie – jak wykorzystać komosę w kuchni?

Komosa ryżowa ma wiele zastosowań. Ma delikatny smak, który dobrze komponuje się z wieloma dodatkami. Quinoa świetnie sprawdzi się jako dodatek do dania głównego, sałatek lub zupy, zamiast ryżu, ziemniaków, kaszy lub makaronu.

Komosę zjemy też na śniadanie, zamiast owsianki, oraz dodawać do koktajli. Quinoa może być też składnikiem słodkich deserów, na przykład puddingów, warstwowych deserków, domowych batonów, ciast i ciasteczek. Z komosy robi się też bezglutenową mąkę, którą można wykorzystać do przygotowania pieczywa i słodkich wypieków, przekąski oraz napoje roślinne.

 

Złoto Inków na talerzu może być cenniejsze od złotego kruszcu. Doskonale wiemy, że są rzeczy, których nie można kupić. Na szczęście dobra dieta, bogata w wartościowe produkty, może tu wiele zdziałać!

Źródła:

• Maciej Sułkowski i in., Komosa ryżowa - słabo znane pseudozboże o kosmicznych właściwościach, 2011,
• Bogdan Achremowicz i in., Ogólna charakterystyka komosy ryżowej oraz możliwości jej wykorzystania w przetwórstwie żywności, 2016,
• Iwona Mystkowska i in., Właściwości odżywcze i prozdrowotne komosy ryżowej, 2016,
• Agnieszka Bianka Szulc, To pseudozboże może zastąpić ryż lub ziemniaki. Jest od nich dużo zdrowsze, 2021,
• Patrycja Poziemska, Komosa ryżowa. Jak wpływa na zdrowie?, 2021,
• Katarzyna Grzyś-Kurka, Komosa ryżowa – inkaskie złoto na Twoim talerzu!, 2022,
• Smaker.pl, Złoto Inków na talerzu. Czym jest komosa ryżowa i jakie ma właściwości?, 2022,
• Luksusowakuradomowa.pl, Komosa jak gotować.