Pesto si fa presto – jak mawiają Włosi, co znaczy: „pesto robi się szybko”. Makaron z pesto to banalnie proste i szybkie danie – prawdziwa włoska uczta w kwadrans!

Klasyczne włoskie pesto alla genovese pochodzi z miasta Genua we włoskiej Ligurii. Ta kraina słynie z ziół. Najważniejszym składnikiem pesto jest bazylia ucierana z oliwą, parmezanem, orzeszkami pinii, czosnkiem i solą. Tradycyjnie pesto uciera się ręcznie w moździerzu, aby w pełni wydobyć aromat listków bazylii. Stąd pochodzi nazwa – „pesto” znaczy po prostu „miażdżenie”. Żeglarze z Genui w dawnych wiekach zabierali pesto na długie wyprawy, aby chronić się przed szkorbutem.

Sos podobny do pesto mieli jadać Rzymianie już w czasach starożytnych. W średniowieczu również w kuchni genueńskiej była popularna pasta czosnkowa. Pierwszy oficjalny przepis na pesto możemy znaleźć w książce kucharskiej z 1863 roku, ale wiele włoskich rodzin ma swój własny przepis.

 

Wartości odżywcze pesto

Pesto nie wygląda na bombę odżywczą, ale spójrzmy na listę składników. Co tu mamy? Pesto, przez oliwę i orzeszki piniowe jest dość tłuste i przez to kaloryczne, jednak duża część z tego to zdrowe kwasy tłuszczowe, dobre dla serca. Orzeszki piniowe, jak to orzechy, są dobrym źródłem białka. Bazylia i czosnek działają przeciwbakteryjnie, trochę jak naturalny antybiotyk, a na dodatek zawierają substancje antyoksydacyjne, które walczą z wolnymi rodnikami. Poza tym w pesto znajdziemy tez witaminy E i K oraz składniki mineralne – fosfor, wapń, magnez i selen.

Pesto to nie tylko tłusty sos, ale kompozycja wartościowych składników. To prawda – w dużych ilościach nie sprawdzi się na diecie odchudzającej. Choć trzeba przyznać, że trudno się oprzeć!

 

Pesto alla genovese i spółka – rodzaje pesto

Zaczęło się od zielonego, bazyliowego pesto alla genovese – potem pojawiły się kolejne kolory i smaki. Czerwone pesto alla siciliana, czyli pesto rosso wywodzi się z Sycylii i najlepiej pasuje do makaronów i ryb, a także do pizzy. Pesto rucola jest zielone, ale powstaje na bazie liści rukoli, dlatego jest dość pikantne. Podaje się je do makaronów, ale też do tostów. Z Kalabrii pochodzi pesto alla calabrese. To czerwone pesto ze słodkiej papryki i sera ricotta. Jest raczej kremowe i ma słodko-słony smak, który mało przypomina pierwowzór. Pesto alla calabrese dobrze komponuje się z ciastem francuskim i salami.

 

Pesto po polsku? Można je zrobić na przykład z natki pietruszki, liści jarmużu lub czosnku niedźwiedziego. Poza tym bywa, że zamiast oliwy dodaje się jakiś „lokalny” olej, na przykład olej rzepakowy, a dość egzotyczne (i kosztowne) orzeszki piniowe wymienia się na pestki słonecznika albo ziarna dyni.

 

Jak jeść pesto?

Sos pesto jest bardzo uniwersalny. Doskonale smakuje wymieszane z ciepłym makaronem. Pesto alla genovese znakomicie łączy się z pastami, które pochodzą z regionu Liguria – trenette i linguine o długich, spłaszczonych nitkach, oraz trofie, makaronem o zwiniętym kształcie – jednak każdy włoski makaron sprawdzi się znakomicie.

Pesto możemy serwować do świeżego pieczywa, serów, ryżu, gnocchi, zup, sałat oraz innych dań, jeśli mamy ochotę. Pesto pasuje do potraw z mięsem, rybami i warzywami. Pizza z pesto to propozycja dla odważnych, ale na co dzień pesto można dodawać choćby do jajek i kopytek. Pesto sprawdza się też jako farsz do mięs i nadzienie do domowego pieczywa.

Pesto alla genovese nie trzeba podgrzewać – w wysokiej temperaturze bazylia nabierze goryczy, a sos straci swój apetyczny smak i aromat.

 

Nie marnuj – jak przechowywać pesto dłużej

Co zrobić, jeśli mamy ochotę na pesto, ale wykorzysta,y tylko kilka łyżeczek ze słoika? Pesto można zamrozić – najlepiej w pojemniku na kostki lodu. Potem przy gotowaniu, kiedy potrzebujesz szybkiego sosu do makaronu albo chcesz podkręcić smak innych potraw, wrzucasz kostkę do ciepłego dania.

Źródła:

• zlotaproporcja.pl, Pesto genovese, zielony symbol Ligurii, 2013,
• Aleksandra Sowińska, Pesto, czyli zielona rozkosz podniebienia, 2015,
• Katarzyna Augustyniak, Sos pesto – właściwości, skład i zastosowanie sosu pesto, 2019,
• Marzena Masna, Pesto - właściwości odżywcze, kalorie. Jak jeść pesto?, 2019,
• Zuzanna Ploch, Sos pesto – do czego go wykorzystać? 5 prostych przepisów z sosem pesto, 2019.